Op zoek naar de Aziatische hoornaar

Vorig jaar zijn er meer nesten van de Aziatische hoornaar bij gekomen. Deze soort staat op de Europese Unielijst van invasieve exoten. Dat betekent onder andere dat deze exoot schadelijk kan zijn voor de inheemse natuur en biodiversiteit. Ook kan deze schadelijk zijn voor de bijenhouderij. Lidstaten moeten daarom maatregelen nemen om verspreiding tegen te gaan. 

Er zijn te weinig experts om alle nesten op te sporen. Daarom heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) aan EIS Kenniscentrum Insecten (EIS) gevraagd om voorlichtingsmateriaal te maken. Dit materiaal kan iedereen met algemene kennis van insecten gebruiken. Zo kunnen veel meer mensen zelf de nesten opsporen.

Aziatische hoornaar op 26 locaties in 2020
Bij het grootste deel van de meldingen gaat het nog steeds om andere soorten. De Europese hoornaar wordt veel gemeld. Daarnaast komen er ook meldingen voor de reuzenhoutwesp, de middelste wesp of de stadsreus. In 2020 melden experts dat de Aziatische hoornaar bleek voor te komen op 26 locaties. Ze nemen aan dat in ieder geval op 17 locaties een nest is geweest. De meeste nesten zijn opgespoord en vernietigd, maar in 6 gevallen is het zomernest niet gevonden.

Meer nesten in 2021
Ook dit jaar verwachten experts meer nesten. Uit elk zomernest kunnen namelijk honderden koninginnen komen. Zij zoeken in de wijde omgeving een plek om te overwinteren en een nieuwe kolonie te beginnen. De Aziatische hoornaar voedt de larven in haar nest met insecten. Hieronder zijn ook honingbijen.

Om verspreiding tegen te gaan is onder andere onderzoek gedaan naar betere methoden om nesten op te sporen. Bijvoorbeeld met een radar of drone. Ondanks alle inzet heeft de Aziatische hoornaar zich de afgelopen 10 jaar kunnen verspreiden. Gemiddeld verspreidde hij zich vanuit Zuid-Frankrijk via België naar Nederland met zo’n 70 kilometer per jaar.

Zomernesten zoeken
Het nest van een hoornaar is meestal niet verder dan een kilometer bij hem vandaan. Experts van EIS gaan na elke juiste melding op zoek naar het zomernest en dat kost veel tijd. Het betekent soms dagenlang plekken in de gaten houden waar insecten graag komen. En als de Aziatische hoornaar daar dan komt, dan kijken ze in welke richting hij vliegt. Zo kunnen ze het zomernest vinden. Door de toename van het aantal nesten is er een tekort aan mensen.

Voorlichtingsmateriaal
De NVWA heeft daarom EIS heeft gevraagd om voorlichtingsmateriaal te maken. Zo kunnen veel meer mensen zelf de nesten opsporen. Het materiaal laat zien hoe je de Aziatische hoornaar kunt herkennen. Zo zie je onder andere hoe de Aziatische hoornaar verschilt van andere grote insecten. Maar je leest ook wat je moet doen als je een Aziatische hoornaar of zijn nest ziet. Je meldt jouw waarneming op de website waarneming.nl. Dit kan alleen als je ook een foto meestuurt.

Het materiaal over de Aziatische hoornaar kun je als pdf downloaden van de website van EIS.

De informatie staat ook op de website van de NVWA.

Dit artikel verscheen eerder op de website van Nature Today.