Nieuw Bijenlandschap IJsselmonde van start

Begin dit jaar is een nieuw bijenlandschap opgericht op het eiland IJsselmonde, ten zuiden van Rotterdam. Bijenlandschap IJsselmonde wil zorgen voor meer leefgebied voor wilde bijen en andere dieren. EIS Kenniscentrum Insecten (EIS), partner van de Nationale Bijenstrategie, adviseert het bijenlandschap en doet onderzoek. En denkt actief mee. 

Het eiland IJselmonde heeft een bijzondere bijenfauna met verschillende zeldzame soorten. De ligging – omsloten door de rivieren en met een groene buitenrand – biedt mogelijkheden om dit tot een bij-vriendelijke omgeving te maken.

Wat doet het bijenlandschap
Bijenlandschap IJsselmonde helpt grote terreinbeheerders om hun terreinen bij-vriendelijker te maken. Bijvoorbeeld terreinen van gemeenten en natuurorganisaties. Maar het betrekt ook kleinere partijen zoals bedrijven, zorginstellingen en bewoners. De samenwerking met terreineigenaren en -beheerders van het eiland leidt op veel plekken tot een natuurvriendelijk(er) beheer.

De aanpak van het landschap helpt niet alleen de bij. Ook veel andere dieren en planten profiteren mee.

Nulmeting natuur op IJsselmonde
In het eerste jaar van het Bijenlandschap onderzocht EIS onder andere welke bestuivers waar voorkomen op het eiland. En wat de kansen zijn voor verbetering. Hiervoor werd op 14 plekken op het eiland onderzoek gedaan naar:

• bijen
• dagvlinders
• zweefvliegen

De focus lag daarnaast op de ecologische kwaliteit. Daarbij gaat het om:

• de plantengroei
• de structuur van de bodem en vegetatie
• de aanwezigheid van diverse biotopen zoals water, struiken en bomen

Gemengd beeld
De verzamelde gegevens geven een gemengd beeld. Een aantal voorbeelden uit het onderzoek:

• Verschillende plekken op het eiland zijn, vaak bij toeval, al aantrekkelijk voor bijen en andere dieren. Zo leven in de recreatiegebieden veel soorten bijen, waaronder zeldzame soorten als de roodrandzandbij.
• Op andere plekken wordt vaak gemaaid of is de inrichting niet goed. Helaas wordt volgens EIS het grootste deel van het stedelijk gebied nog beheerd als gazon. Waarop bijna niets kan leven. Op een aantal plekken vinden experimenten plaats met een aangepast beheer. Bijvoorbeeld met begrazing door een rondtrekkende schaapskudde. Of met ander maaibeheer door delen van een park minder te maaien.
• Op sommige plekken ziet EIS minder effectieve natuurvriendelijke maatregelen. Zoals een kleurrijk, maar uitheems bloemenmengsel inzaaien Dat is niet goed voor inheemse insecten. Ook ziet het veel bijenhotels op het eiland. Deze zijn nuttig voor een paar soorten bijen. Maar vaak zijn ze niet goed gemaakt of verkeerd geplaatst. Ook worden ze soms niet onderhouden.

Kansen voor het bijenlandschap
Er liggen nog veel kansen voor het bijenlandschap voor een meer natuurvriendelijk beheer. Maar ook om meer bekendheid te krijgen.

Zo gaven gemeentes en andere terreinbeheerders verschillende adviezen om plekken te versterken. En zorgt het bijenlandschap met inspiratiebijeenkomsten en communicatie voor meer bekendheid. Het werkt ook aan een aanpak om meer partners aan zich te binden, zodat het Bijenlandschap IJsselmonde steeds meer een begrip wordt.

De provincie Zuid-Holland zorgt voor de financiering van het project.

Meer bijenlandschappen
De laatste jaren is er veel aandacht geweest voor de achteruitgang van bijen en andere insecten in Nederland. Om het tij te keren zijn op verschillende plekken bijenlandschappen gestart. Een bijenlandschap brengt plaatselijke partijen samen. En stimuleert en adviseert deze voor een meer bij-vriendelijke omgeving.

Dit nieuwsbericht verscheen eerder op de website van Nature Today.