Onkruidverdelger Roundup dodelijk voor hommels
8 april 2021. - Chemische bestrijdingsmiddelen worden vaak genoemd als belangrijke oorzaak van de achteruitgang van insecten. Meestal gaat hierbij de aandacht uit naar insecticiden: gifstoffen die bedoeld zijn om insecten te doden (zoals neonicotinoïden). Hiervan is het nogal wiedes dat deze slecht zijn voor insecten. Maar ook van middelen om 'onkruid' te verdelgen is bekend dat deze schadelijk kunnen zijn voor insecten. Een bekend voorbeeld is glyfosaat, het belangrijkste bestanddeel van de veelgebruikte onkruidverdelger Roundup®. Hoewel dit middel geen directe sterfte schijnt te veroorzaken onder werksters van honingbijen, zijn er wel andere schadelijke effecten van glyfosaat op honingbijen en wilde bijen bekend. Bovendien bevat dit middel naast glyfosaat nog andere ingrediënten die ernstige milieu-effecten kunnen hebben. Britse wetenschappers hebben nu nader onderzoek uitgevoerd naar de effecten van onkruidverdelger Roundup® op aardhommels.
Drie verschillende Roundup®-producten waren onderwerp van het onderzoek: de consumentenproducten Roundup® Ready-To-Use en Roundup® No Glyphosate (dit laatste middel bevat geen glyfosaat) en het product voor landbouwtoepassing Roundup® ProActive. Daarnaast onderzocht men het middel Weedol®, dat eveneens glyfosaat bevat. Elk van deze middelen werd door middel van een sproeiflesje in direct contact gebracht met aardhommels, waarna men binnen 24 uur het percentage sterfte onder de hommels vaststelde.
Bij alle Roundup-producten werd een hoge hommelsterfte vastgesteld. Voor Roundup® Ready-To-Use was dit 94 %, voor Roundup® No Glyphosate 96 % en voor Roundup® ProActive 30 %. Opvallend genoeg veroorzaakte het glyfosaat-bevattende middel Weedol® geen significante sterfte. De onderzoekers concluderen hieruit dat niet de glyfosaat in Roundup® de sterfte veroorzaakt, maar andere ingrediënten. Ook bij verdunning met drie volumedelen water veroorzaakten de Roundup®-middelen hoge sterfte (tot 78 %) onder de hommels.
In dit experiment werden de onkruidverdelgers direct op de hommels gespoten. Dit lijkt geen realistische proefopzet, maar dit kan zo ook in landbouwsituaties gebeuren, omdat er voor onkruidverdelgers in vergelijking met insecticiden andere restricties gelden voor het direct besproeien van landbouwgewassen. Maar ook als de middelen op andere manieren worden toegepast, zijn nadelige effecten op hommels en andere bijen niet uit te sluiten. Nader onderzoek hiernaar is dringend gewenst. Hierbij zou niet alleen de mortaliteit op korte termijn, maar ook die op langere termijn, evenal diverse andere mogelijke effecten, onderzocht moeten worden.
Glyfosaat wordt wereldwijd jaarlijks met honderden miljoenen kilogrammen toegepast. Ook in Nederland wordt het in het hele land gebruikt om weilanden van 'onkruid' te ontdoen, wat in het voorjaar de karakteristieke 'geelgespoten' weilanden oplevert. In veel gevallen zal het hierbij om producten van Roundup® gaan. De resultaten van dit onderzoek moeten dan ook zeer serieus genomen worden.
Lees het artikel hier (open access).