Hommels herkennen? Klik hier
Hommels zijn bijen
Veel mensen weten dit niet, maar hommels zijn bijen. Ze zien er wel duidelijk anders uit dan andere bijen, met hun wollige, kleurrijke beharing. Ze zouden misschien verward kunnen worden met de gewone sachembij, maar verschillen daarvan doordat hun ocelli (de puntoogjes bovenop de kop) bijna op één lijn liggen. Verder is de kop van hommels (onder de beharing) altijd geheel zwart, terwijl deze bij mannetjes van sachembijen aan de voorkant witachtig is.
Uit Nederland zijn 29 soorten hommels bekend. Herkenning van de soorten lijkt op het eerste gezicht makkelijk, omdat ze van die mooie kleurpatronen hebben. Er zijn inderdaad enkele soorten die makkelijk herkenbaar zijn en geen dubbelgangers hebben, zoals de boomhommel. Veel soorten lijken echter op elkaar en sommige hebben echte dubbelgangers die zelfs voor kenners nauwelijks uit elkaar te houden zijn. Een berucht voorbeeld zijn de 'aardhommels'. Deze soortgroep omvat niet alleen de 'echte' aardhommel Bombus terrestris, maar ook de veldhommel Bombus lucorum, de wilgenhommel Bombus cryptarum en de grote veldhommel Bombus magnus.
Sociaal
Hommels zijn bijzonder onder de bijen omdat zij een sociale levenswijze hebben. Dit komt verder alleen voor bij de honingbij en in beperkte mate bij sommige groefbijen. Dit sociale leven houdt in dat vrouwtjes met elkaar samenwerken bij de nestbouw en het verzorgen van het nageslacht (het 'broed'). Bij hommels is het zelfs zo dat alle eieren gelegd worden door één vrouwtje, de koningin. De andere vrouwtjes, de werksters, zijn dochters van de koningin en leggen zelf geen eieren, maar helpen hun moeder met het nest en het broed.
In het begin van een hommelnest is er alleen een hommelkoningin. Zij is aan het einde van de zomer bevrucht en zoekt dan een schuilplaats om te overwinteren. In de vroege lente komt ze tevoorschijn om zich eerst eens goed te voeden op de voorjaarsbloemen. Vervolgens gaat ze aan de slag met het bouwen van een nest. Afhankelijk van de hommelsoort doet ze dit ondergronds, bijvoorbeeld in een verlaten muizenhol, of bovengronds, bijvoorbeeld tussen graspollen of in een holle boom. Uit de eerste eieren die ze legt komen de werksters, die de bouw van het nest en het verzamelen van voedsel van de koningin overnemen. De koningin komt dan het nest niet meer uit en houdt zich alleen nog bezig met eileg. Later in de zomer komen er geen (onvruchtbare) werksters meer uit de eieren, maar mannetjes en nieuwe koninginnen. Wanneer deze het nest verlaten om voortplantingspartners te zoeken, begint de cyclus weer opnieuw.
Hommels vertonen soms massaal trekgedrag, waarbij op een plek in enkele uren vele duizenden hommels langsvliegen. Voor meer informatie zie hier.
Voor de herkenning van de verschillende hommelsoorten zie hier.
Meedoen met hommels tellen? Klik hier.